In de Chinese cultuur zijn bergen al duizenden jaren een inspiratiebron voor de kunsten. De Nederlandse keramist Babs Haenen, die dit jaar haar 75e verjaardag viert, laat zich in haar eigentijdse werk door Chinese rotsformaties inspireren. In Kunstmuseum Den Haag zijn haar porseleinen bergen te zien in combinatie met eeuwenoud Chinees porselein.

Haenen maakt keramische plastieken waarin kleur, lijn en vorm op schilderachtige wijze samenkomen. Haar werken zijn opgebouwd uit lappen van verschillend gekleurd porselein. Die versnijdt ze en rolt ze over elkaar heen, waardoor tekeningen ontstaan. Het werk wordt meerdere keren gestookt, waarbij het glazuur gaat ‘lopen’. Daardoor kan ze, als een abstract impressionistisch schilder, kleur en tekening manipuleren en intensiveren.

Sinds 2002 maakt ze onder andere rotssculpturen die refereren aan eeuwenoude Chinese landschapstekeningen en gongshi. Dit zijn grillige miniatuurrotsen gevormd door natuurlijke elementen die al sinds de Tang-dynastie (618-907) de mystieke natuur verbeelden. Ze worden ook uitgevoerd in onder meer hout, jade, porselein of speksteen. Chinese geleerden plaatsten de stenen op hun bureau en grotere exemplaren in tuinen. Idealiter sluit de steenvorm aan bij het karakter van de eigenaar.

Ook de bergen van Haenen hebben een contemplatief karakter. Wie rustig kijkt, ziet hoe zorgvuldig ze zijn opgebouwd. De abstracte vormen zijn verstild, maar tegelijkertijd vol van beweging; met wervelende plooiingen en onpeilbare dieptes die blijven intrigeren. De visuele elementen die voor een gongshi van belang zijn, zoals kleurschakering, textuur, patronen, openheid en de balans daarin, spelen ook in het werk van Haenen een belangrijke rol. Met de titels Shan Shui (‘berg’ en ‘water’) verwijst Haenen bij een aantal werken direct naar oude Chinese landschapsschilderkunst. Landschappen die vanaf de 17e eeuw ook geschilderd te zien zijn op Chinees blauwwit exportporselein. Haenen heeft in drie dimensies bergen uitgebeeld in grote porseleinplastieken, bedekt met bruine, groene en gele glazuuremailles (sancai, drie kleuren). Daarnaast op heel kleine schaal in witte bergplastieken uit Dehua. Bergen en rotsen bezitten voor Chinese beschouwers vrijwel altijd een diepere betekenis gerelateerd aan het taoïsme, een filosofische en religieuze stroming.